Accountancy Vanmorgen: ronde tafel MKB-financiering

Ronde tafel MKB-financiering, diagnose en oplossing: Over stapelfinanciering, ketenregie en menselijke maat
Het is een divers gezelschap dat aanschoof bij de eerste rondetafelsessie van Accountancy Vanmorgen. Het onderwerp: financiering en dan met name de financiering van MKB-ondernemingen.
Een aantal deelnemers vertegenwoordigt organisaties die twintig jaar geleden nog niet bestonden. Toen was financiering nog eenvoudig. Een ondernemer heeft een plan, heeft daarvoor geld nodig en gaat naar zijn lokale bankier. Die kent de ondernemer persoonlijk. En als de ondernemer een goed plan heeft en in de stad of in het dorp een goede reputatie heeft, dan krijgt de ondernemer zijn krediet. Zo is Nederland opgebouwd en zo is een groot deel van MKB-ondernemersland georganiseerd. En jarenlang heeft dat heel goed gewerkt. Bij de bank regelde je het krediet, de leasing en soms ook factoring. Maar eigen vermogen bleef een beetje buiten beeld. Dat heeft tot gevolg – zoals duidelijk wordt in het interview met Hans Biesheuvel in het Accountancy Vanmorgen Magazine – dat Nederland een beetje verslaafd is/was aan bancair krediet. Nederlandse ondernemingen hebben te vaak te weinig eigen vermogen in relatie tot vreemd vermogen. Die verhouding is gemiddeld zo’n 20-80. Bij onze zuiderburen is dat al 50-50 en in de USA is dat 90-10. Meer eigen vermogen maakt ondernemingen sterker en meer crisisbestendig. Echter, ons financieringslandschap is daar nog niet echt op ingespeeld. Of wel?
Aan tafel zitten: Ruud Meijvogel en Myrthe Hooijman van de KvK-financieringsdesk, Sasja Winters, sectormanager zakelijke dienstverlening bij ING, Jacob Nammensma van Credion (een samenwerkingsverband van accountantskantoren op het gebied van MKB-kredietverlening), Roy Spit van Qredits (microfinanciering), Michiel Werkman, voormalig zakelijk bankier en nu MKB-consultant en Jan Wietsma AA, o.a. van Kredietpaspoort. In de diagnose vinden alle partijen zich terug en is er nauwelijks dispuut tussen wat de vertegenwoordigers van gevestigde instellingen als ING maar ook de Kamer van Koophandel – de KvK bestaat 200 jaar in 2015 – naar voren brengen.
Nieuw landschap
In de afgelopen jaren is het landschap rond financiering veranderd. Michiel Werkman beschrijft als oud-bankier zijn werkwijze. ‘Banken moesten kosten besparen en veel trajecten rond kredietverlening zijn geautomatiseerd.’ Maar Nederland is ook door een economische crisis gegaan, die ook de banken hard heeft geraakt, en waardoor banken aan strengere regels worden gehouden ten aanzien van hun financieringsbeleid.
Jacob Nammensma van Credion bevestigt dat: ‘15 jaar geleden was het een andere wereld. De beschikbaarheid van kapitaal was toen geen issue. Je onderhandelde over de renteopslag. De kredietcrisis heeft dat veranderd. Het gaat nu wel om de beschikbaarheid. Een ondernemer heeft een plan dat 8 ton kost, hij krijgt er 6 van de bank. Hoe regelt hij de rest?’ Jan Wietsma vat het samen: ‘Het landschap is veranderd, financiering sec niet! Dat gebeurt nog steeds op basis van vergelijkbare aannames als 10, 20 of nog meer jaren geleden.’ Maar de banken hebben een andere rol, zijn aan strenge regels gebonden ten aanzien van hun kredietverlening, en alle nieuwe vormen van kapitaalverschaffing zijn nog niet uitgekristalliseerd.’
Of de BV Nederland hierdoor omzet mist?
Myrthe Hooijman: ‘De veronderstelling is dat het MKB minder groeit dan het zou kunnen. Een belangrijk deel van de oplossing zit in het samenwerken van de schakels in de keten.’ Dat is gelijk de eerste keer in het gesprek dat de term keten valt. Een keten die begint met een idee van een ondernemer, een plan, een financieringsvraag en die vervolgd wordt met een krediet, een subsidie, een investering in het eigen vermogen en, als alles goed gaat, uiteindelijk het terugbetalen van het krediet, groei van de BV Nederland en gezond rendement voor de eigenvermogensverschaffer. De partijen die daarin een rol spelen, zijn vele malen diverser dan 10 of 20 jaar geleden. Particuliere kapitaalverschaffers, kredietunies, crowdfundingpartijen, pensioenfondsen en verzekeraars staan als financierende partijen nadrukkelijker op de agenda. Nieuwe vormen van financiering eveneens: risicodragend, werkkapitaal, verschillende vormen van factoring, trade finance, het komt allemaal langs. Nammensma onderscheidt voor zijn Credion nu al zo’n 35 verschillende bronnen voor financiering en dit aantal groeit, zo stelt hij, maandelijks. ‘Dat vraagt wel om maatwerk.’ .....
Klik hier voor het gehele artikel
Bron: Accountancy Vanmorgen, april 2015 (jaargang 1, nr. 1)