Alternatieve financiering, De Reservebank
Onlangs nog geprobeerd een kredietje los te peuteren bij de bank? Dan weet u dat de wereld is veranderd; banken wijzen meer dan de helft van alle aanvragen af. Geen nood, want meer dan ooit zijn er andere financieringsvormen beschikbaar. Vorig jaar deden we zeventien miljoen euro, dit jaar vijftig en volgend jaar honderd miljoen. Over hard gaan met crowdfunding, alternatieve beurzen en convertibles. En waarom u de bank toch niet helemaal moet vergeten.
Een prachtig idee had hij, Bas van Abel. ‘Ik wilde de eerste eerlijke telefoon maken. Maar ook de eerste onafhankelijk geprodu- ceerde telefoon, zodat we geen compromissen zouden hoeven te sluiten onder eventuele druk van externe investeerders.’ Inmiddels zijn er al 25 duizend Fairphones geleverd. ‘We gebruiken zo veel mogelijk conflictvrije materialen uit Congo en hij wordt in elkaar gezet in een Chinese fabriek, waar een fonds is opgericht om de arbeidsomstandigheden – waaronder de lonen – te verbeteren.’ Een bevriende business angel leverde een startinvestering om het prototype te ontwerpen, maar de serieproductie werd gerealiseerd via een alternatieve financieringsmethode: crowd- funding. ‘Binnen een paar weken haalden we drie miljoen euro op bij tienduizend kleine investeerders die een pre-order plaatsten. Tienduizend mensen die 325 euro neertellen voor een telefoon die ze nog niet kunnen vasthouden: dat betekent dat het hier om meer dan alleen een telefoon gaat. Mensen investeren in verandering.’ Crowdfunding, het is onderhand het magi- sche woord als het op het binnenhalen van financiering aankomt. Het komt erop neer dat u een eenvoudige prospectus schrijft en uw financieringsplan aanprijst op een website, waarna enkele tientallen tot duizenden mensen overtuigd raken en hun geld aan u toevertrouwen. In ruil geeft u (certificaten van) aandelen, obligaties, een product of gewoon een lening met vaststaande periode uit (zie kader ‘Crowdfunding?’). Het is een slim systeem dat, met voldoende marketing, uitstekende resultaten kan hebben tot anderhalf miljoen euro. Denk aan de crowdfundingactie die digitale nieuwssite De Correspondent vorig jaar binnen acht dagen – na slimme marketing via De wereld draait door – een miljoen euro van vijftienduizend mensen opleverde, plus evenveel abonnees.
Naar honderd miljoen
Maar nu even een realitycheck. Volgens De Nederlandsche Bank staat er 346,7 miljard euro aan bancaire bedrijfsfinancieringen uit, terwijl crowdfunding het afgelopen jaar goed was voor 27,8 miljoen euro: veel minder dan een promille (zie grafiek ‘De verhoudingen’). Houd die getallen in het achterhoofd bij het lezen van de rest van dit verhaal. Ondanks dat enorme verschil is crowdfunding wel een voorbode van uw toekomst als ondernemer of investeerder, want de leenbereidheid van banken neemt elk jaar af. In december nog constateerde het Ministerie van Economische Zaken in een rapport dat ruim de helft van alle ondernemingskredietaanvragen onder een kwart miljoen euro door banken wordt afgewezen. En dat terwijl in het vorige decennium de banken nog vochten om uw bedrijf te mogen financieren. Die verander- de houding komt vooral door de Basel III- akkoorden, waardoor banken een even grote financiële buffer moeten aanhouden als wat ze uitlenen.