De geldkraan staat open, maar de leidingen zijn soms bevroren

Herfst 2009, de economische crisis woedt in volle omvang. 'Niets aan de hand, ik heb genoeg werk', klinkt het op de businessclubs. Voorjaar 2010: 'De eerste zwaluwen kondigen de lente aan', roepen financieel dienstverleners in koor. Januari 2011 is de toon realistischer: we zijn er nog lang niet. De overheid heeft zijn best gedaan en moet nu bezuinigen. Op eigen kracht verder, zo luidt de opgave voor de markt.

Of je het nu hebt over de aannemer, de hypotheekadviseur of de drukkerij, tweeënhalf jaar na het begin van de kredietcrisis staan grote delen van de economie er bepaald niet florissant voor. Hoe is de temperatuur in Zwolle en omgeving? 'Het vriest nog steeds', vindt John Hoven (Credion IJssel-Delta). 'Voor veel bedrijven is het beslist geen vetpot, en voor ZZP'ers al helemaal niet. Bij heel veel bedrijven zie je liquiditeitsproblemen.'

Jan Jaap van Binsbergen (Rabobank) vindt dat het aantal faillissementen meevalt, zowel in absolute aantallen als in vergelijking met andere delen van Nederland. 'Maar de omzetten en resultaten van de meeste bedrijven blijven fors achter ten opzichte van de periode voor de crisis. Met de bezuinigingen van de overheid in het vooruitzicht moeten ondernemers scherp aan de wind gaan varen.' Inderdaad: het komt aan op overleven. Dat bleek volgens Willem de Feijter (Deutsche Bank) ook tijdens een recente bijeenkomst van de Kamer van Koophandel: 'Grote bedrijven hebben doorgaans tijdig ingegrepen en krabbelen nu omhoog. Maar veel kleine bedrijven hebben lang gewacht met maatregelen nemen om in te spelen op de economische crisis, waardoor ze er nu ook minder goed voor staan'.

Ook bedrijven die wel hebben ingegrepen, hebben volgens Bernard Remmelts (Van Lanschot Bankiers) 'problemen met financiering en prijsconcurrentie'. Jolanda Talen (MKBusiness) heeft de handen vol aan de crisis: 'We hebben het heel druk met incasso's en debiteurenbeheer.' Tegenslag op tegenslag dus voor ondernemers, en ook de Belastingdienst werkt in de ogen van Erik van Limbeek (Brouwers Accountants en Belastingadviseurs) niet echt mee: 'De staatssecretaris kan nog zoveel roepen, maar de fiscus stelt zich in veel gevallen nog steeds star op.'

Visie en vertrouwen

Ondernemers en hun financiers zitten eigenlijk in hetzelfde schuitje. Ze staan allebei voor de opgave om te overleven en klaar te staan voor morgen, als het hopelijk wat beter gaat. Dat vraagt om een andere manier van werken: het oude denken moet plaats maken voor het nieuwe denken. Aan ondernemers nu de opdracht om visie te ontwikkelen en te innoveren; aan de financieel dienstverleners de uitdaging om de klant echt centraal te stellen en nieuwe producten en diensten te ontwikkelen. De banken zitten in een lastige spagaat, vindt Remmelts. 'Aan de ene kant klinkt de roep om krediet te verstrekken, terwijl aan de andere kant de druk groot is om betere financiële buffers op te bouwen. Als gevolg van het Akkoord van Basel moeten de banken hiervoor miljarden euro's aantrekken. Tegelijkertijd moeten we onze risico's opnieuw inschatten. We zitten gewoon in een lastig parket: de kredietkraan staat dan wel open, maar de leidingen zijn soms bevroren.'

Anders dan voorheen kijken financiers nu veel meer naar de verdienpotentie van hun klanten, meldt De Feijter. 'Natuurlijk zijn jaarcijfers belangrijk, maar het gaat steeds meer om de vraag: wat voor vlees hebben we in de kuip, is het wel een echte ondernemer, wat is zijn perspectief, is hij bezig met vernieuwen? Kapitaal is schaars, we kunnen onze euro's maar één keer ergens insteken. En dus zijn we heel kritisch: waar zetten we ons geld in, bij welke klanten?' Volgens Van Limbeek is dat heel gezond: 'Aan mooiweerzeilers hebben we niets. Het komt nu aan op echte ondernemers die met een scherpe visie en goed doortimmerde plannen er hard tegenaan durven te gaan. Banken willen voor hen wel over de brug komen. En hoe groter de zekerheid en het vertrouwen, hoe aantrekkelijker de financieringsvoorwaarden.'

Nieuwe diensten

Bij het nieuwe denken hoort dat de klant écht centraal staat. Banken investeren hier intensief in, al vindt de Commissie Code Banken dat er nog wel een schepje bovenop kan. Volgens Van Binsbergen is een soepele samenwerking tussen bank en ondernemer essentieel. 'We proberen samen oplossingen te vinden, samen trekken we door de crisis en samen schetsen we een toekomstperspectief. We herontdekken zo de intrinsieke waarde van vertrouwen.' De overheid heeft de eerste klappen van de economische crisis opgevangen en ligt nu uitgeteld in de touwen. Miljarden gingen naar de banken, ondernemers kregen gunstige afschrijvingsregels en de deeltijd-WW. Wie noodgedwongen twee woningen heeft, kan twee hypotheekrentes van zijn belasting aftrekken en zo zijn er nog wel meer douceurtjes. Maar de rek is eruit, het is de komende jaren bezuinigen geblazen. Ondernemers moeten het nu zelf doen, hierbij geholpen door financieel dienstverleners die nieuwe producten en diensten aanbieden.

Bijvoorbeeld detachering van financieel specialisten die het debiteurenbeheer op orde maken (MKBusiness). Of nieuwe factoring-diensten (Deutsche Bank). Credion biedt via CCQ Ondernemersdesk, een initiatief van Credion en overheid, onder meer ruimere vastgoedfinancieringen en factoring voor de minder grote bedrijven, door bundeling van kleine eenheden. Bij Rabo valt de financiële scan op: een instrument om bedrijven financieel door te lichten. Ook de achtergestelde lening die tot maximaal vijf ton meetelt in het vermogen is een Rabo-troef. En zo maakt Brouwers ondernemers attent op regelingen, die hen helpen hun liquiditeitspositie te verbeteren. Van Binsbergen besluit: 'Nederland is geen eiland, het is opvallend hoe internationaal georiënteerde ondernemingen meeliften met de groei in Duitsland, het verre Oosten en Zuid-Amerika.' Toch nog een zwaluw!

Geïnteresseerd?

Heeft u MKB krediet, ondernemerskrediet of alternatieve financieringsvormen nodig? Bent u starter en zoekt u starterskapitaal? Heeft u grondfinanciering, scheepsfinanciering of durfkapitaal nodig voor een bedrijfsovername of de financiering van uw bedrijfs onroerend goed? Of bent u benieuwd wat crowdfunding, factoring, financial lease of payrolling voor uw bedrijf kan betekenen? Neem geheel vrijblijvend contact op, want Credion realiseert graag uw bedrijfsfinanciering!